دمهندسۍ څانګه :

دمهندسۍ څانګه :

دافغانستان اسلامي جمهوریت دلوړوزده کړو وزارت په کال ۱۳۶۰ لمریز لېږدیز کې دا هوډ وکړ چې دفني اومسلکي کادرونو دروزنې او دمهندسینو دکمښت له وجي  دهیواد داړتیا دپوره کولو په منظور دکابل پولی تخنیک پوهنتون د ودانولو یا ساختمانۍ دپوهنځي په چوکاټکېدمهندسۍ څانګه پرانیزيچېدهغې په منځته راتګ سره دلومړي ځل لپاره دهیواد ځوانانوته ددې زمینه مساعده شوه چې دمهندسۍ په څانګه کې دهیواد دننه دماسترۍ په کچه خپلې لوړي زده کړي بشپړې کړي.

دمهندسۍ څانګه چې په اصل کې دودانولو دپوهنځيبنسټتشکیلوي اوس مهال هرکال په شمیر له دیرشونه ترپنځوسو پوري جدید الشمول محصلین جذبوي، په دې څانګه کې داوس لپاره اتهکسه استادان د دتدریس چارې پر مخ بیایېچې دیو بل په مرسته دمحصلینودسالمی روزنی لپاره کارکوي.

ګڼه	نوم اودکورنۍ نوم	تحصیلی درجه	علمی درجه	په علمی کادرکی د شاملیدو کال
1	سلیمان "عثمانخیل"	ماستر	پوهنوال	1366 هجری شمسی
2	صالح محمد "یاری"	ماستر	پوهندوی	1364 هجری شمسی
3	محمد الله "ابراهیمی"	ماستر	پوهنمل	1386 هجری شمسی
4	خواجه جاوید "صدیقی"	ماستر	پوهنیار	1389 هجری شمسی
5	احمد جواد "نیازی"	ماستر	پوهنیار	1391 هجری شمسی
6	فضل الرحمن "احلاص"	ماستر	پوهیالی	1392 هجری شمسی
7	شبنم "صالحی"	ماستر	پوهنیار	1393 هجری شمسی
8	احمد ولید "ایوبی"	ماستر	پوهنیار	1395 هجری شمسی

د1396کال په روان پسرلني سمسترکې دمحصلینو شمیر 230تنو ته رسیږېچې دلومړي نه ترپنځم ټولګي پورې په لاندي توګه شتون لري .

 

ښځینه	نارینه	داخلی ګڼه	سمستر	ټولګی	ګڼه
21	41	62	1	لومړی	1
18	44	63	2	دوهم	2
9	48	57	2	دریم	3
1	47	48	2	څلورم	4
-	-	-	-	پنځم	5

 

 

 

 

 

 

 

دمهندسۍ څانګه دمحصلینو دښې روزنې اوتدریس لپاره په نسبي ډول یوشمیروسایل اوتجهیزات په واک کې لريچې کولایشي تریوې اندازې دډیپارټمنټ اړتیاوي پوره کړي .دراتلونکې لپاره داډیپارټمنټ هوډ لريچې دپخواني افغانستان دمعمارۍ دآثارولپاره موزیم ، د ساختماني فزیک دمضمون لپاره مجهز لابراتوار او دنقشې کیښلو، رسامۍ اومو‌ډل جوړولو لپاره دمجهز وټولګیو دبیارغونی لپاره هر څه ژر لاس په کارشي.دډیپارټمنټ اړوند دنقشېکیښلو اورسامۍ لپاره سالونونه او دکمپیوټرمرکز چې د دفرانسې هیواد دسنا او ددې هیواد د بیړنیو مهندسینو دانجمن لخوا دمهندسۍډیپارټمنټ په چوکات کې رامنځته شوي دی په کمپیوټرونو او دنقاشۍ اوطراحۍ پروسایلو سنبال ديچې د محصلینو په عملي اونظري زده کړوکې ورڅخه ګټه اخستل کېږی اوس مهال دمهندسۍ دڅانګي محصلین  د اوټوکډ(Auto CAD) ، ریویټ(Revit) او تري ډی مکس (3D MAX) له کمپیوټري پروګرامونو څخه په ګته اخستلو سره ددی وړتیا لريچې خپلېټولګییزی او دډیپلوم پروژې په معیاري اوسټنډرد توګه کارکړي.

دمهندسۍ دڅانګې استادان داخپله دننده ګڼيچې ددرسي مکلفیتونو ترڅنګ یو شمیر علمي اومیتودیاکي څیړنې وکړي ترڅو له یوې خوا خپله علمي سطحی ته  پراختیاور کړي اوله بلې خوا هغه لاري چاري ولټوي کومچې دمحصلینو په سالمه  روزنه اوپرمختګ کې ګټور ي او مؤثرې تمامیږي. هغه علمي اومیتودیکي څیړنيچې د ډیپارټمنټ له خوا شوي اویا جریان لري په بنسټیزه توګه یې لید لوری په لاندي توګه ټاکل شوی دی:

1. دافغانستان دمهندسۍ اوښازجوړوني دقیقه مطالعه اوڅیړنه .
2. دمهندسینو دروزنې په برخه کې دهر اړخیزوتجربو تحلیل او ارزونه.
3. دافغانستان دپخوانیو معماری آثارو مطالعه اوڅیړنه.
4. په افغانستان کې له خامي خټی څخه دجوړوشویو ودانیو پرمهندسي طرحی اود ودانولو پرکړنلاره چې د ماهرو اومجربوخټګرانو او محلی معمارانو لخوا ودان شوي څیړنه اودهغو ارزونه .
5. دافغانستان داقلیمی عواملو  اوطبعی خواصو څیړل او پرودانیو باندي دهغوی اغیز.
6. په افغانستان کې دنویو ښارونو او وداینو د ډیزاین او ودانولو لپاره دځانګړو کړنلارو اولارښودونو ترتیبول.

دمهندسۍډیپارټمنټ دخپلو اړوندو استادانو لپاره دعلمي څیړنو پروګرام داسی ترتیبوی چې څیړنیزې موضوع ګاني دافغانستان دمهندسۍ اوښارجوړولو په برخه  کې دستونزو دحل لپاره ګټور تمام شي او داسی پایلې لاسته راشيچې له یوې خوا دمحصلینو دتدریس لپاره اوله بلي خوا دهیواد پراقتصادي ، ټولنیز او کلتوري برخو با ندی دپام وړمثبت اغیز ولري.

څرنګه چې معلومه ده په ملي ژبو باندی دعلمي آثارو اوکتابونو ترتیبول دټولنې دوګړو پرسالیمې روزنې باندي مهم رول لوبوي  نو ځکه دمهندسۍ دڅانګې استادان ددې اړتیاوو دپورکولو ، دزده کړي دوضعیت دښه کولو او دمحصلینو دسالیمې روزنياوبنسټیزې تقویې لپاره دمهندسۍ اوساختمانۍ په ځانګړیو څانګو اومضامینوکې  یو شمیر درسي کتابونه لیکلېاوژباړلی دی .

دمهندسۍډیپارټمنټ د خپل پیدا یښت له شروع څخه دماسترۍ په کچه مهندسان ټولني ته وړاندي کول چې په لومړی ځل یې په 1365 ل ل  کال کې19 تنه مهندسان دماستری په کچه ټولنې ته وړاندي کړل .

هغه موضوع ګانېچې د فراغت دورستني کار یا ددیپلوم دپروژې په توګه دډیپارټمنټداستادانو دمجلس لخوا دمهندسۍ دڅانګې محصلینو ته سپارل کېږی اکثرا دمختلفو مدني   اوصنعتيودانیو لکه : دښونځیو ، مدرسو ، دجوماتونو کامپلکس ، پولی کلنیکونه اوشفاخانی ، دبانکونو ودانۍ ، تجارتيودانۍ ، هستوګنیزی ودانۍ ، دهوایی میدان دترمینل ودانۍ  ،دورزشي اوکلتوری کلوپونو ودانۍ ،ورزشي سټډیوم  او د داسی نورو ودانیو طرح کول دی چې اکثره یی د کابل دښار او ولایاتو په ښاری ماسټرپلانونوکې وجود لري او تطبیقيبڼه لري او کله چې نموړی پروژې دمحصلینو لخوادلارښوداستاد ترمشورې لانديپه ګرافیکې او تشریحي برخو کې تکمیلېږی اومحصلین دمنظم پلان له مخی دیوه با صلاحیته علمي کمیسون پروړانديچې د ډیپارټمنټ اوپوهنتون داستادانو اودهیواد داړوندو علمي اوتخنیکې بنسټونو دنماینده ګانو څخه تشکیل شوی وي له خپلوطرحه شویو پروژو څخه دفاع کوي.

دمهندسۍ دڅانګې څخه فارغ شوی محصلین نظر خپلې غوشتنې ته کولی شيچې دطراحۍ او مهندسۍ په ټولودولتی اوغیر دولتی مؤسسو کې دنده ترسره کړی لکه څرنګه چې اوس مهال په ټولو انجنیری بنسټونو کې دنموړی ډیپارټمنټ څخه فارغ شوی محصلین په دندو بوخت دی .

دمهندسۍ دڅانګې په پراخیایې پلانونو کې یوهم دمهندسۍ د ډیپارټمنټ تر څنګ د ښازجوړوني دڅانګې رامنڅته کول شامل ول تر څو وکولایشيچې دښارجوړونکو مهندسانو له نظره دهیواد اړتیا پوره کړی چې له نیکه مرغه خپلي دی موخې ته ورسید او اوس مهال دښار جوړونی ډیپارټمنټ پهځانګړی اوناپیلي توګه د ودانولو دپوهنځي په چوکاټ کې فعالیت کوی.

کوم محصلین چې دمهندسۍڅانګې ته شاملیږی هغوۍ باید دکانکور دازموینی په درشل کې دمهندسۍ څانګه وټاکي او دکانکور دکمیټې دریاست لخوا خپل انتخاب ته معرفيکیږيچې په لومړیو دوو سمسترونو کې دپوهنتون دنورو څانګو په څېر دعمومي مضامینو  په زده کړو او رانیولو تیروي او یواځی یو مضمون چې له څانګې سره دپیژندګلوۍ په موخه دمهندسۍ دمبادی ترعنوان لاندي دمهندسۍ دڅانګې داستاد لخوا ورته تدریس کېږی . همدارنګه دیوشمیر تخنیکې اومسلکې انستیتوتونو  شاګردان ورسته دیوه ځانګړې کانکور امتحان له تیرولو څخه  دکابل پولی تخنیک پوهنتون په مختلفو څانګو کې ددوهم ټولګی په لومړی سمستر کې جذبیږيچې دمهندسۍ څانګه هم په دی برخه کې یو شمیر شاګردان جذبوی.

دمسلکې مضامینو تدریس دمهندسۍ دڅانګې محصلینو ته ددوهم ټولګي دلومړي سمستر نه شروع کېږی . دمهندسۍ دڅانګې تحصیلي دوره څلورنیم کاله ده  چېاته سمستره محصلین د عمومي او مسلکې مضامینو په زده کړه تیروي او نهم سمستر دلارښود استاد تر مشورې اولارښوني لاندي د ډیپلو م پرپروژه باند محصلین کار کويچې ورسته ددی پروژې له دفاع او دتقریظ له اخستلو څخ ورته دلیسانس مهندس لقب ورکول کېږی.

2- د زده کړی لپاره داړتیا پلټنېسرچینې  او کړنلارې:

دوخت دغوښتنو سره سم دانجنیرۍ دعلومو په ټولو برخو کې دوامداره وده او دهر ي برخي معیاري کولوته په کتوسرهدنړۍ دعلومو اوفنونو  دپرمختګ په کاروان کې دمجربو  علمي کادرونو تربیه کول چې دهیواد اړتیا وو ته په پا م کې نیولو سره پهاسلامي ، هیوادنۍ  او انساني میني سمبال ويدمهندسۍ دډیپارټمنټد اړتیا پلټنی بنسټ جوړوی.

څرنګه چې دټولنې چټکه او سالمه  اقتصادي،ټولنیز او کلتوري وده دمجربو اوپیاوړيوعلمي کادرونواو کیفیت لرونکو تحصیلي مؤسساتو  له شتون سره نه شلیدونکې اړیکي لري  نوځکه په پوره باورسره زمونږ دجنګ زپلي اووران هیواد بیارغونه  دکابل پولی تخنیک پوهنتون او له هغې جملي څخه دمهندسۍ دډیپارټمنټ دبیارغونی اوپراختیا همدارنګه د دی ډیپارټمنټ دکریکولم او درسی مفرداتو دبیا کتنې اوتغییراتوسره نیغه اړیکه لری اوبی له دی ناشونې ده. ترڅو دديعلمي بنسټ فارغان دهیواد په ګوټ ګوټ کې  په دولتي او غیر دولتيمؤسساتو کې او یا په فردي توګه دخپلو علمي نظریاتو او طرحو په واسطه دهیواد په بیاجوړونه او سمسورتیا کې فعاله اوارزښتناکه ونډه واخلي.

دهغو متواترو اوپیوسته اړیکو له مخی چې له مؤسساتو اوا داروسره چیری چی د مهندسۍ دڅانګې فارغان ورسته دفراغت له دورې څخه کارته شاملیږی همدارنګه دهغو اړیکو اومرکو له لاريچې دمهندسۍ دڅانګې له فارغانو سره ډیپارټمنټ درلودلي دي دهغوۍ له قوله کله چې دوۍ غوښتل چې په دېمؤسساتو کې استخدام شي نو دهغو وړتیاوو دترلاسه کولو لپاره چې دهغوۍ له مخې دو ۍ باید استخدام شي لازمه وه چې یو شمیر کورسونه باید دوۍ نیولي وايچې په دې ادارو کې ددوۍ له کاري پروسو سره اړوند دي . او دغه موضوع ګانې یا کورسونه دمهندسۍ دډیپارټمنټ په پخواني کریکولم کې شامل نه ول او دهغېځای پرځای کول دډیپارټمنټ په تحصیلی نصاب کې یو ضروری امر وو ترڅو محصلین د کار دبازار سره سم تربیه او خپلو موخوته ورسیږي په همدی موخه په ۱۳۹۲ل ل کال کی د ډیپارټمنټ ټول استادان دیو غونډې په ترڅ کې ديهوکړې ته ورسیدل چې دمهندسۍ دډیپارټمنټ په کریکولم او درسي مفرداتوکې لازم بدلونونه راولي  او ددېڅانګې لپاره نوی تحصیلي نصاب تیار او لوړو مراجعو ته یې دمنظورۍ لپاره واستوي

3- داړتیا پلټنې پیدا کول( دپروګرام په موخو کې د بیا کتني اړتیا ):

دمهندسۍڅانګې په تیرو لسو کلونوکی له کیفي او کمي لحاظه دپام وړ وده اوپرمختګ کړي ده اما بیا هم دغه وده اوپرمختګ کافي نه ده دکار دبازار له غوښتنو سره سم باید دمحصلینو په روزنه کې تغییرات اوپراختیا راوړل شی په همدې منظور دمهندسۍ دڅانګې استادان په ګډه سره دېهوکړې ته ورسیدل چې د ډیپارټمنټ په درسي نصاب کېاساسي تغییرات رامنځته کړي اوهمدارنګه دلوړوزده کړو دوزارت دپلان مطابق درسي پروګرام دکریډیټ سیستم ته واوښت او د اکثرو مضامینو په درسي محتوای کې هم بنسټیز تغیرات رامنځته شول او دننۍټولني دغوښتنو سره سم یو شمیر مضامین ددېڅانګي په نصاب کې ځای پرځای شول .

-4 دڅانګې عمومی او روزنیزی موخې:

مونږ به دنوی تحصیلی نصاب دتطبیق په موده کېټولني ته داسيمهندسین وړاندي کړو چې دهیواد مختلفو جغرافیاوو او کلتورونو څخه به استاذیتوب کوياو په یوه لوړ ، سالیم ، سولییز اویو څیړنیز چاپیریا ل درلودونکې فضا کې  دداسی علمي کادرونو لخوا تربیه کېږیچې  دلوړ فکر درلودونکې دی  ددی ډیپارټمنټ فارغان دټولنې دښې رهبرۍ او دهوساینی په لور دهغې د بیولو وړتیا لري .

زمونږ عمومی موخه دلوړو زده کړو دسیستم پیاوړی کول په خاصه توګه دانجنیرۍ په برخه کېچې دکمي اوکیفي لحاظه داسي یو حد ته ورسیږيچې زمونږ دهیواد د پرمختګ لامل وګرځياو د وخت دغوښتنو سره سم دسیمې دپوهنتونونو له اکادمیکو اوعلمي معیارونو سره سیالي وکړای شي .

دنوی تحصیلي نصاب دتطبیق بنسټیز ه موخه عبارت دی له : دمهندسۍ دڅانګې دلیسانس په دوره کې محصلینو ته دمختلفو ودانیو لکه  هستوګنیزېودانۍ ،ټول ګټيودانۍ ، صنعتيودانۍ ، زرعتيودانۍ ،په نهو سمسترونو کې د بین المللی پروګرامونو مطابق چې دهیواد غوښتنو ته ځواب وویل شي کارول کېږی، دمهندسۍډیپارټمنټ رسالت دمحصلینو د پوهي دسطحي لوړول اودمهندسۍ په برخه کې دلوړو زده کړو دټولو قوانینو پلي کول او همدارنګه په دی څانګه کې  دعلمي څیړنو اودټولنې داړتیا په وخت کې دمختلفو ودانیو طرح کول، دډیپارټمنټ داړتیا وړ توکي اوتجهیزات برابرول اوبلا خره هیواد ته د مجربو علمي اوفني کادرونو وړاندي کول دی.

5- تحصیلی نصاب او درسی مفردات:

دمهندسۍ دډیپارټمنټ تحصیلی نصاب او درسی مفردات دنړی دډیرو هیوادونو دپوهنتونونو له تحصیلی نصاب اومفرداتو سره عیارشوي ديچې په هغه کې ملي ځانګړتیاوې او اودټولنې غوښتنې په دقیقه او هراړخیزه توګه ځای پرځای شوي دي. دمهندسۍډیپارټمنټ هڅه کوی چې د درسی نصاب په تطبیق کې له داسيطریقو اوتګ لارو څخه ګټه واخليچې ددېڅانګې فارغان دطرحي اوودانولو دکار په ساحه کې نه یوازي ورځني مسایل په مناسبه توګه حل کړي بلکه نوي او تازه موضوع ګانېچېد اقتصادي او سیاسي تحولاتو په نتیجه کې دمهندسۍ دهنر په ساحه کې  رامنځته کېږی په دقیقا توګه تشخیص اودهغو دمناسب حل لپاره عملي اقدام وکړي او ددې موضوع په درک کولو سره چې هیڅ یو مهندس نشي کولی چې بې له دې مسایلو نه خپلي هنري وړتیا ته پراختیا ورکړي .

دمهندسۍ دډیپارټمنټ نصاب داسي مضامین په برکې نیسيچې ددېڅانګې فارغان کولی شي د نویو ښارګوټو ،هستوګنیزو ناحیو ،هستوګنیزو ودانیو ، ټول ګټو ودانیو او صنعتی ودانیو په طرح او ودانولو کې په پوره بریالیتوب سره دخدمت جوګه شی .

دتحصیل په یوه مکمله دوره کې دمهندسۍ دڅانګې محصلینو ته  (42) مضمونه د (172) کریډیټونو په حجم سره تدریس کېږیچې دمهمو اقتصادي ، ټولنیز ، کلتوری ، هنری ، تخنیکې ، دمهندسۍ دطرحی او دودانیو د اعمار په برخه کې بحث کويچې د وړتیاوو په سالیمي پراختیا اودپوهي دکچې په لوړولو کې هراړخیزه مرسته کوي . هغه ځانګړي مضامین چې دمهندسۍ دڅانګې محصلینو ته تدریس کېږی عبارت دي له : طراحی ، دمهندسۍ او ښازجوړوني دطرحی تیوری ،دهیواد اودنړی دهیوادونو دمهندسۍ  اوښازجوړوني تاریخ، رسامي اونقاشي ، ساختماني فزیک او اقلیم پیژندنه ،  دمهندسۍ عناصر ، دمهندسۍ دکمپوزیشن اساسات ،دمهندسۍ تیپولوژي  ، دودانیو داخلي دیزاین او دیکوریشن ... او داسی نور،ولی دمهندسۍ دیزاین یا طراحی د څانګې دمحصلینو لپار اساس جوړوی چې په لومړی قطار کې ځای لري.

دمضامینو دکریډیټونو دقیقه شمیرهچې په تحصیلی نصاب کې ځای لری دعملی او نظری درسی ساعتونو په پام کې نیولو سره او دمضمون دکوډ شمیری په ذکر کولو سره  چې مضامین  په  بنسټیزو ، ځانګړیو ، لازمی  ، ټاکنیزواو مخکی شرط او همدارنګه د مضامینو دهري کتګورۍ فیصدي د درسي نصاب په جدولونو کې  دهر سمستر لپاره او په مجموعی توګه ځای پرځای شوي ده (درسي نصاب دي وکتل شي) اومحصلین په هرسمستر کې باید لیږ ترلیږه ۱۸ او زیات له زیات نه ۲۱ کریډیټه واخلي.

6-  دمهندسۍ په څانګه کې دتدریس کړنلارِي:

دمهندسۍ دڅانګې مشرتابه او استادان دمهندسۍ دمسلک د غوښتنو سره سم دکارونو عملي برخي ته زیات اهمیت ورکوي له همدې کبله د عملي کارونو لپاره دوړتیا وو پرتدارک  اوپه دې برخه کې  دمختلفو بنسټونو دمرستو په واسطه یې وکولی شول چې دعملي او نظري تدریس لپاره محصلینوته  لاندې شونتیاوي وکاروي. 

الف- له نویو درسي موادو اوکتابونو څخه چې ډیری یې  د ډیپارټمنټ داستادانو لخوا تالیف شوي  په ګټه اخستلو سره.

ب- د.پرو جکتور او لپتاپ کمپیوترونو په مرسته د پاورپاینت په بڼه دلکچرونو ترتیب او محصلینو ته وړاندي کول.

ج- دلکچر په جریان کې له سپینو تختو اومارکر توشانو څخ په ګټه اخستلو سره .

د-دفلیپ چارت او Overheadڅخ په ګټه اخستلو سره.

ه - محصلینو ته د کار لپاره دمختلفو کاغذونو په اختیار کې ورکول لکه : ګراف ، واتمن ، ترس  ، او درسامی او نقاشۍ څانګړيتختې او میزونه .

7- مؤخې(Objectives) :

دیوې تحصلي دورې په تیرولو سره دمهندسۍ دڅانګې فارغین موخو ته په رسیدو سره لاندنۍ وړتیاوي لري:

1- دمهندسۍ دهرډول عملي او نظري مسایلو حل په معقولانه او علمي توګه .

2- دهر ډول ټول ګټو ، هستو ګنیزو ، صنعتي  اوزرعتيودانیو طرح کول اوودانول دنړیولو معیارونو سره سم.

 -3د ښارونو ، ښارګوټو او هستوګنیزو سا حو پلا ن جوړونه او طرح کول.

4- دودانیزو پرو ژو او ودانیزو کارونو پلان جوړونه  همغږي کول اوښه مدیریت دنوې تکنا لوژۍ سره سم.

 -5د سیمي داقلیمي اوطبعي شرایطواو عواملو څیړل او مطاله کول او دهغوۍ تاثیرات دودانیو پر طرحي او ودانولوباندې.

 6 - دافغانستان دمهندسۍ دهنر مطالعه او همدارنګه د نورهیوادونو دمهندسۍ دمسایلو څیړنه او مطالعه.

 دمحصلینو دارزونی کړنلاره:

ازموینه او ارزونه هغی کړنلارې ته ویل کېږیچېدهغي په واسطه دپوهی یا مهارت دحاصلولو اندازه په یوه تحصیلي دوره یامرحله کی ارزول کېږي . دکریډیټ سیستم دلایحې د نولسمی مادی سره سم او دقبول شوی طرز العمل سره سم د سمستر دازموینې اخستل او په نصاب کې دشاملو مضامینو ارزونه  دودانولو دپوهنځی په ټولو څانګو کې په لاندی توګه صورت نیسي:

الف. ورستنۍ ازموینه  %60 

ب . کورنۍ دنده ، د ټولګییزېپروژې کارونه ، ګرافیکې کار او دټولګي دننه فعالیت   %20

ج . دسمستر منځنۍ ازموینه  %20 

د- هغه مضامین اوکورسونه چې عملي کارونو ته اړتیانه لری ، دنومرو ارزونه یی د(80%) له مخی محاسبه کېږی.

ه-دټولګییزو پروژو ، ګرافیکې کارونو .پرکتیک او د تدریس دپوسې ارزونه دپوهنځیو او اړوندو څانګو په واک کې ده.